Η περιοχή Αποκούρου...

Η περιοχή Αποκούρου...

Για να μαθαίνουν και οι νεότεροι....



Το Απόκουρο είναι γνωστό από πολύ παλιά. Αναφέρεται για πρώτη φορά με την ονομασία του αυτή το 1520 στην "Ακολουθία και βίο του οσιομάρτυρα Ιακώβου του νέου". Οι ερευνητές συσχετίζουν το όνομα με τους ομηρικούς Κουρήτες, πρώτους κατοίκους της Αιτωλίας, και τη χώρα τους, την "Κουρήτιν γην".
Το Απόκουρο, αποκαλούμενο στην τουρκοκρατία και "Κουρήτιδα", εκτείνεται βορειοανατολικούς της λίμνης Τριχωνίδας, που είναι και το νότιο όριό του. Ανατολικά ορίζεται από τον ποταμό Φείδαρη, ενώ στα δυτικά από τα χωριά Σπαρτιάς, Κρύο Νερό και Μυρτιά. Προς τα βόρεια είναι το όρος Παναιτωλικό, που διαχωρίζει τη σημερινή επαρχία Τριχωνίδας από τον νομό Ευρυτανίας.
Η περιοχή του Αποκούρου αποτελεί κατά την οθωμανική κυριαρχία ιδιαίτερο κάζα, υπαγόμενο στο σαντζάκι της Ναυπάκτου. Πρώτη μνεία γι' αυτόν γίνεται το 1569 σε οθωμανικό κατάστιχο, ενώ δεύτερη κατά τα μέσα του ΙΖ΄ αιώνα. Στην τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας το Απόκουρο δεν είναι πλέον καζάς. Σύμφωνα με σαφή καταγραφή του Leake προσαρτάται ως τέταρτος ναχιγές στον καζά Καρπενησίου, αν και η ακριβής ημερομηνία της διοικητικής ένταξης του Αποκούρου στον καζά Καρπενησίου δεν είναι γνωστή.
Ο ναχιγιές Αποκούρου συγκροτείται από 23 χωριά με 2700 κατοίκους. Ό πληθυσμός για κάθε χωριό του ναχιγιέ κατανέμεται ως εξής: Η Κοσίνα και η Χρυσοβίτσα έχουν αντίστοιχα από 500 κατοίκους, το Μεγαδένδρο, η Μπροστοβά (Καλλιθέα), το Ζευγαράκι, η Δερβέκιστα (Ανάληψη), το Μουρόσκλαβο (Σιταράλωνα) και το Πετροχώρι έχουν από 150 κατοίκους το καθένα, η Αμβρακία 100, η Ζαμπατίνα και το Κρύο Νερό από 75, ενώ ανά 50 κατοίκους έχουν τα χωριά Σπαρτιάς, Καλούδι, Παλαιοταξιάρχης, Αβαρίκος, Σιρτοβό (Αργυροπηγάδι), Κοσκινάς, Νησούλα, Τσεβέλιασα (Νεροχώρι), Μώκιστα (Αγία Σοφία) και Μυρτιά και τέλος, από 25 κατοίκους έχουν ο Μπερίκος και το Μοναστήρι. Οι στατιστικές όμως αυτές εγγραφές του Pougueville είναι ελλιπείς και μάλλον δεν ανταποκρίνονται στα πραγματικά δεδομένα. Οι κάτοικοι του Απόκουρου την εποχή αυτή είναι πολύ περισσότεροι, τουλάχιστον διπλάσιοι. Σε υπόμνημα τους οι ίδιοι προς την κυβέρνηση Καποδίστρια, το 1828, αναφέρουν ότι "οι Αποκουρίται προ της επαναστάσεως ήσαν οικογένειαι χίλιαι τριακόσια", περίπου 6500 κάτοικοι. Κι αυτή είναι η δημογραφική κατάσταση της περιοχής, ενώ ανακριβώς σημειώνεται ότι το Απόκουρο είχε 18.585 κατοίκους.
Ως πρωτεύουσα του ναχιγιέ παραδίδεται το χωριό Κοσίνα, αν και ορισμένοι αναγράφουν ως πρωτεύουσα το Μεγαδένδρο, (γενέτειρα του Ευγενίου Γιαννούλη και του Κοσμά Αιτωλού). Αλλά αυτό ανάγεται σε προγενέστερους χρόνους, πολύ πριν την υπαγωγή του Απόκουρου ως τέταρτου ναχιγιέ στον καζά Καρπενησίου. Οι περισσότεροι κάτοικοι ζούσαν κυρίως από την κτηνοτροφία, ενώ μερικοί ασχολούνταν με την υφαντική. Κατά τις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα οι εύφορες γαίες της περιοχής αποτελούσαν τσιφλίκια του Βέλη πασά. Το Απόκουρο εξακολούθησε και μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους να υπάγεται διοικητικά στην επαρχία Καρπενησίου.